అష్టాదశ శక్తి పీఠాలు: 18 పవిత్ర శక్తి పీఠాల స్థలాలు, దేవీ రూపాలు, ప్రత్యేకతలు

పురాణాల ప్రకారం, హిందూ భక్తులందరికీ పార్వతీ దేవి ఆరాధనకు ప్రసిద్ధి చెందిన పవిత్ర స్థలాలను శక్తి పీఠాలు అంటారు. ఈ పీఠాలు సతీదేవి శరీర భాగాలు పడిన ప్రదేశాలుగా పరిగణించబడతాయి. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న ఈ పీఠాల్లో 18 ప్రధానమైనవి, వీటిని అష్టాదశ శక్తి పీఠాలు అని పిలుస్తారు.

భారతదేశంలో 16, పాక్ ఆక్రమిత కశ్మీర్‌లో 1, శ్రీలంకలో 1 ఉన్న ఈ పీఠాలు భక్తులకు ప్రత్యేక ఆధ్యాత్మిక అనుభవాలను అందిస్తున్నాయి. కొన్ని వేరే సాంప్రదాయాల్లో 51, 52, 108 పీఠాల గురించి చెప్పబడినా, ప్రధానంగా 18 స్థలాలు ప్రధానంగా గుర్తింపు పొందాయి.

అష్టాదశ శక్తి పీఠాల ప్రత్యేకత:

దక్షుడు నిర్వహించిన యాగంలో సతీదేవి తన భర్త శివుని అవమానించినందుకు ఆత్మాహుతి చేసుకున్నారు. శివుడు ఆమె శరీరాన్ని మోసుకుని విశ్వంలో సంచరిస్తున్నప్పుడు, శ్రీమహావిష్ణువు సుదర్శన చక్రంతో శరీరాన్ని 18 భాగాలుగా విభజించారు. ఈ 18 భాగాలు పడిన ప్రదేశాలు శక్తి పీఠాలుగా ప్రసిద్ధి చెందాయి. ప్రతి పీఠంలో అమ్మవారిని దాక్షాయణీ మాతగా, శివుడిని భైరవుడిగా దర్శించవచ్చు. ఇవి కేవలం దేవాలయాలు మాత్రమే కాదు, తాంత్రిక సాధనలకు ప్రసిద్ధ పుణ్యక్షేత్రాలుగా ఉన్నాయి.

18 అష్టాదశ శక్తి పీఠాలు: ప్రాంతాలు, భాగాలు, విశిష్టతలు

శాంకరి – శ్రీలంక (త్రింకోమలి)

పడిన భాగం: తొడ (కొన్ని చోట్ల హృదయం)

విశిష్టత: ఆదిశక్తిగా పూజింపబడిన మొదటి శక్తి పీఠం.

కామాక్షి – కాంచి (తమిళనాడు)

పడిన భాగం: నాభి (కొన్ని చోట్ల కంటి భాగం)

విశిష్టత: లోకాలను రక్షించే శక్తి స్వరూపి దేవి.

శృంఖల – ప్రద్యుమ్న నగరం (పశ్చిమ బెంగాల్)

పడిన భాగం: ఉదరం

విశిష్టత: శృంఖలాదేవిగా పూజింపబడుతుంది.

చాముండేశ్వరి – మైసూరు (కర్ణాటక)

పడిన భాగం: కేశాలు

విశిష్టత: మహిషాసుర మర్దినిగా ప్రసిద్ధి, శత్రువులపై విజయం సాధించడంలో సహాయపడుతుంది.

జోగులాంబ – ఆలంపూర్ (తెలంగాణ)

పడిన భాగం: దంతాలు

విశిష్టత: భయంకర రూపంలో ఉండి భక్తులను కరుణతో ఆశీర్వదిస్తుంది.

భ్రమరాంబికా – శ్రీశైలం (ఆంధ్రప్రదేశ్)

పడిన భాగం: మెడ

విశిష్టత: ద్వాదశ జ్యోతిర్లింగాల్లో ఒకటి, ప్రజలకు కీటక నియంత్రణలో మేలు చేస్తుందని నమ్మకం.

మహాలక్ష్మి – కొల్హాపూర్ (మహారాష్ట్ర)

పడిన భాగం: నేత్రాలు

విశిష్టత: ఐశ్వర్యం, సంపదను ప్రసాదించే శక్తి పీఠం.

రేణుకా దేవి – మహుర్ (మహారాష్ట్ర)

పడిన భాగం: ఎడమ చేయి

విశిష్టత: పరశురాముడి తల్లి రేణుకా దేవికి అంకితం.

మహాకాళి – ఉజ్జయిని (మధ్యప్రదేశ్)

పడిన భాగం: పై పెదవి

విశిష్టత: పురాతన అవంతీ నగరంలో పీఠంగా పూజించబడుతుంది.

పురుహూతికా – పిఠాపురం (ఆంధ్రప్రదేశ్)

పడిన భాగం: వీపు భాగం

విశిష్టత: పుషరిణీ పీఠంగా ప్రసిద్ధి.

బిరజా దేవి – జాజ్పూర్ (ఒడిశా)

పడిన భాగం: నాభి

విశిష్టత: ఒడ్యాన పీఠంగా ప్రసిద్ధి.

మాణిక్యాంబ – ద్రాక్షారామం (ఆంధ్రప్రదేశ్)

పడిన భాగం: ఎడమ చెంప

విశిష్టత: పంచారామాల్లో ప్రత్యేక స్థానం.

కామాఖ్య – గౌహతి (అస్సాం)

పడిన భాగం: యోని

విశిష్టత: తంత్ర సాధనకు ప్రసిద్ధ, అంబవాచి ఉత్సవం ప్రసిద్ధి.

మాధవేశ్వరి – ప్రయాగ్ (ఉత్తరప్రదేశ్)

పడిన భాగం: వేళ్లు

విశిష్టత: త్రివేణి సంగమంలో శక్తి పీఠం.

జ్వాలాముఖి – జ్వాలాముఖి (హిమాచల్ ప్రదేశ్)

పడిన భాగం: నాలుక (కొన్నిచోట్ల శిరస్సు)

విశిష్టత: నిరంతరం ప్రకాశించే అగ్ని రూపంలో దర్శనమిస్తుంది.

సర్వమంగళ – గయ (బీహార్)

పడిన భాగం: స్తనం

విశిష్టత: పితృదేవతలకు పిండప్రదానం ప్రసిద్ధి.

విశాలాక్షి – వారణాసి (ఉత్తరప్రదేశ్)

పడిన భాగం: చెవిపోగులు

విశిష్టత: మోక్షప్రాప్తి కోసం ముఖ్య పీఠం.

శార్దా పీఠం – షార్దా, కశ్మీర్ (పాక్ ఆక్రమిత కశ్మీర్)

పడిన భాగం: కుడి చేయి

విశిష్టత: విద్యా కేంద్రంగా ప్రసిద్ధి, సరస్వతి దేవికి అంకితం.

గమనిక: ఈ సమాచారం పండితులు, పురాణాలు మరియు కొన్ని సంప్రదాయ ఆధారాల ఆధారంగా ఇవ్వబడింది. శాస్త్రీయంగా నిర్ధారిత వాస్తవాలు కాకపోవచ్చు.