Punjab Mail: దేశంలోనే పురాతన రైలు ఇదే.. ఇప్పటికీ 1900 కిలోమీటర్ల దూరం తగ్గేదేలే అంటూ దూసుకపోతోందిగా.. ఎక్కడుందో తెలుసా?

India’s Oldest Train: భారతీయ రైల్వేలు ప్రపంచంలో నాల్గవ పొడవైన రైలు నెట్‌వర్క్ కలిగి ఉంది. దేశంలో మొదటి రైలు 170 ఏళ్ల క్రితం అంటే 1853 ఏప్రిల్ 16న ప్రారంభమైంది. దేశంలో మొదటి రైలు అప్పటి బొంబాయిలోని బోరి బందర్ నుంచి థానే వరకు నడిచింది. అప్పటి నుంచి, భారతదేశంలో రైలు నెట్‌వర్క్ రోజురోజుకు విస్తరిస్తోంది. ఇది నేటికీ కొనసాగుతోంది. బ్రిటీష్ కాలంలో ప్రారంభించిన కొన్ని రైళ్లు భారతదేశంలో ఇప్పటికీ నడుస్తున్నాయి. అలాంటి 'వృద్ధ రైలు' పంజాబ్ మెయిల్. ఈ రైలును గతంలో పంజాబ్ లిమిటెడ్ అని పిలిచేవారు. ఈ రైలు ముంబై నుంచి పెషావర్ వరకు 2496 కిలోమీటర్ల దూరం ప్రయాణించింది. 1947లో స్వాతంత్ర్యం వచ్చినప్పటి నుంచి, ఈ రైలు ముంబైలోని ఛత్రపతి శివాజీ టెర్మినస్, పంజాబ్‌లోని ఫిరోజ్‌పూర్ మధ్య నడుస్తోంది.

జూన్ 1, 1912న ప్రారంభమైన పంజాబ్ మెయిల్ దాదాపు 113 సంవత్సరాలుగా పని చేస్తోంది. పంజాబ్ మెయిల్ తన వందేళ్ల ప్రయాణాన్ని పూర్తి చేసుకున్న తర్వాత 2012 రిపబ్లిక్ డే పరేడ్‌లో కూడా రైల్వేస్ ప్రదర్శించింది. నేడు ఈ రైలులో 24 బోగీలు ఉన్నాయి. అయితే మొదట్లో 6 కోచ్‌లు మాత్రమే ఉండేవి. వాటిలో పోస్టల్ పార్శిల్స్ కోసం మూడు కోచ్‌లు కూడా ఉన్నాయి.

ఇప్పుడు ఈ రైలులో ACతో పాటు జనరల్, స్లీపర్ క్లాస్ కోచ్‌లు కూడా ఉన్నాయి. ఇప్పుడు పంజాబ్ మెయిల్ వన్-వే ప్రయాణం 1,930 కిలోమీటర్లు. పంజాబ్ మెయిల్ ఇప్పుడు ముంబై CSMT నుంచి 19:35కి బయలుదేరి 05:10కి ఫిరోజ్‌పూర్ కాంట్ చేరుకుంటుంది. ఈ రైలు 1930 కిలోమీటర్ల దూరాన్ని దాదాపు 34 గంటల 10 నిమిషాల్లో చేరుకుంటుంది.

అప్పట్లో బ్రిటీష్ వాళ్ల కోసం..

ఈ రైలు ప్రత్యేకంగా బ్రిటీష్ అధికారులు, సివిల్ సర్వెంట్లు, వారి కుటుంబాలను బొంబాయి నుంచి ఢిల్లీకి ఆపై బ్రిటిష్ ఇండియాలోని నార్త్-వెస్ట్ ఫ్రాంటియర్ ప్రావిన్స్‌కు రవాణా చేయడానికి నడిచేది. మొదట్లో ఇది బల్లార్డ్ పీర్ రైల్వే స్టేషన్ నుంచి పెషావర్ వరకు నడిచింది. 1914 సంవత్సరంలో, దాని అసలు స్టేషన్ విక్టోరియా టెర్మినస్ (ప్రస్తుతం ఛత్రపతి శివాజీ టెర్మినస్, ముంబై)గా మార్చారు. స్వాతంత్ర్యం తరువాత, దాని గమ్యం ఇండో-పాక్ సరిహద్దులో ఉన్న ఫిరోజ్‌పూర్ స్టేషన్‌గా మార్చారు. 1930 నుంచి, సాధారణ ప్రజల కోసం మూడవ తరగతి కోచ్‌లు కూడా ప్రవేశపెట్టారు.

ఆవిరి ఇంజిన్, చెక్క కోచ్‌లు..

ప్రస్తుతం ఉన్న పంజాబ్ మెయిల్ ఎలక్ట్రిక్ ఇంజిన్‌తో నడుస్తుంది. అదే సమయంలో, పాత పంజాబ్ మెయిల్ బొగ్గుతో పనిచేసే ఇంజన్లు, చెక్క కోచ్‌లతో నడిచేది. స్వాతంత్ర్యానికి ముందు, బ్రిటిష్ కాలంలో, ఈ రైలు బొంబాయి నుంచి ఇటార్సీ, ఝాన్సీ, గ్వాలియర్, ఆగ్రా, ఢిల్లీ, అమృత్‌సర్, లాహోర్ మీదుగా పెషావర్‌కు వెళ్లేది. ఇది ఒకవైపు 2496 కిలోమీటర్ల దూరాన్ని కవర్ చేసింది.

1945లో ఏర్పాటు చేసిన ఏసీ కోచ్‌లు..

స్వాతంత్య్రానికి రెండు సంవత్సరాల ముందు, అంటే 1945లో మొదటిసారిగా పంజాబ్ మెయిల్‌లో ఎయిర్ కండిషన్డ్ కోచ్‌లను ఏర్పాటు చేశారు. ఒకప్పుడు ఈ రైలు బ్రిటిష్ ఇండియాలో అత్యంత వేగవంతమైన రైలుగా పేరు పొందింది. నేటికీ పంజాబ్ మెయిల్ ప్రయాణికులలో బాగా ప్రాచుర్యం పొందింది.