భారతదేశంలో ఏటీఎం మూతపడుతున్నాయి: RBI నివేదిక

డబ్బులు విత్ డ్రా చేయాలన్నా, బ్యాలెన్స్ చెక్ చేయాలన్నా ఒకప్పుడు మనకు గుర్తొచ్చే మొదటి పేరు ఏటీఎం. వీధి చివరన ఉండే ఈ చిన్న 'మినీ బ్యాంకులు' ఇప్పుడు మన కళ్లముందే కనుమరుగవుతున్నాయి. గత ఏడాది కాలంలో వేల సంఖ్యలో ఏటీఎంలు మూతపడటం వెనుక ఉన్న ఆసక్తికరమైన కారణాలను రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (RBI) తన తాజా నివేదికలో వెల్లడించింది.

ఏటీఎంలు ఎందుకు మూతపడుతున్నాయి?

భారతదేశం డిజిటల్ విప్లవం వైపు వేగంగా అడుగులు వేయడమే దీనికి ప్రధాన కారణం. ముఖ్యంగా UPI (Unified Payments Interface) వాడకం పెరగడంతో, టీ కొట్టు దగ్గర నుండి పెద్ద పెద్ద షోరూమ్‌ల వరకు అందరూ ఫోన్ ద్వారానే చెల్లింపులు చేస్తున్నారు. నగదు అవసరం భారీగా తగ్గడంతో, ఏటీఎంల దగ్గరికి వెళ్లే భక్తుల సంఖ్య కూడా తగ్గిపోయింది.

తక్కువ విత్ డ్రాయల్స్ ఉన్న చోట ఏటీఎంలను నిర్వహించడం బ్యాంకులకు ఆర్థికంగా భారంగా మారుతోంది. అందుకే నిర్వహణ ఖర్చులను తగ్గించుకోవడానికి బ్యాంకులు ఏటీఎంలను తొలగిస్తున్నాయి.

ఒక్క ఏడాదిలో గణాంకాలు ఇలా ఉన్నాయి:

ఆర్బీఐ డేటా ప్రకారం, కేవలం ఒకే సంవత్సరంలో ఏటీఎంల సంఖ్య గణనీయంగా తగ్గింది:

మార్చి 2024 నాటికి: 2,53,417 ఏటీఎంలు.

మార్చి 2025 నాటికి: 2,51,057 ఏటీఎంలు.

అంటే కేవలం ఒకే ఏడాదిలో 2,360 ఏటీఎంలు మూతపడ్డాయి.

ఏ రంగంలో ఎంత తగ్గాయి?

ప్రైవేట్ బ్యాంకులు: 79,884 నుండి 77,117 కి తగ్గాయి (దాదాపు 2,767 ఏటీఎంలు క్లోజ్ అయ్యాయి).

ప్రభుత్వ బ్యాంకులు: 1,34,694 నుండి 1,33,544 కి తగ్గాయి.

వైట్ లేబుల్ ఏటీఎంల (WLA) హవా:

ఒకవైపు బ్యాంకులు తమ ఏటీఎంలను తగ్గించుకుంటుంటే, మరోవైపు 'వైట్ లేబుల్ ఏటీఎంలు' (ప్రైవేట్ సంస్థలు నిర్వహించేవి) మాత్రం పెరుగుతున్నాయి. ఇవి ఒకే ఏడాదిలో 34,602 నుండి 36,216 కి పెరగడం విశేషం. అంటే బ్యాంకులు వెనక్కి తగ్గుతున్న చోట ఈ ప్రైవేట్ ఏటీఎంలు విస్తరిస్తున్నాయి.

కొత్త ట్రెండ్: బ్యాంక్ బ్రాంచీలు పెరిగాయి.. కానీ ఏటీఎంలు తగ్గాయి!

సాధారణంగా బ్యాంక్ బ్రాంచీలు పెరిగితే ఏటీఎంలు కూడా పెరుగుతాయి. కానీ ప్రస్తుతం దానికి భిన్నంగా జరుగుతోంది. గతేడాది బ్యాంక్ బ్రాంచీలు 2.8% పెరిగాయి (ప్రస్తుతం దేశంలో 1.64 లక్షల బ్రాంచీలు ఉన్నాయి). అంటే బ్యాంకులు ఏటీఎం నెట్‌వర్క్ కంటే టెక్నాలజీ మరియు బ్రాంచ్ సేవలపైనే ఎక్కువ పెట్టుబడి పెట్టడానికి మొగ్గు చూపుతున్నాయి.

ముగింపు:

భారతదేశంలో బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థ నగదు ఆధారితం నుండి పూర్తిగా డిజిటల్ వైపు మారుతోంది. ఏటీఎంలు పూర్తిగా అదృశ్యం కాకపోయినా, రాబోయే రోజుల్లో వాటి ప్రాధాన్యత మరింత తగ్గే అవకాశం ఉంది. మనం ఇప్పుడు 'క్యాష్-లెస్' ఎకానమీ దిశగా వేగంగా వెళ్తున్నామని ఆర్బీఐ గణాంకాలు స్పష్టం చేస్తున్నాయి.